Mε εισηγήτρια την κα Ανδρομάχη Καρανίκα, Καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Irvine, το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό» του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΑΠΚΥ), διοργανώνει τηλεδιάλεξη με θέμα «Γυναικείες φωνές στον Όμηρο: Nέες προσεγγίσεις και ερμηνευτικές τάσεις», την Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2025 και ώρα 17:00. Η τηλεδιάλεξη, ανοικτή στο ευρύ κοινό, θα μεταδίδεται μέσω του συνδέσμου https://tinyurl.com/yea4vepk. Τη συζήτηση συντονίζουν οι Δρ. Μαρία Νούσια και Δρ Μαρία Γερολέμου, μέλη Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού του εν λόγω Προγράμματος Σπουδών.
Η παρουσίαση θα εξετάσει την πολυσύνθετη σχέση του έπους με τα λυρικά είδη και την παρουσία τους στις ομηρικές συνθέσεις, με έμφαση στις έμφυλες δυναμικές που αναδύονται όταν το έπος αφομοιώνει ή αποσιωπά γυναικείες φωνές. Η έρευνα των τελευταίων δεκαετιών, από τον Nagy και τον Calame έως πιο πρόσφατες αφηγηματολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις, έχει αναδείξει ότι η διάκριση μεταξύ «επικού» και «λυρικού» είναι συχνά τεχνητή· αντίθετα, τα δύο είδη λειτουργούν σε διαρκή διάλογο, μοιράζονται κοινές παραδόσεις και τελεστικά πλαίσια, και κατασκευάζουν συλλογικές ή ατομικές φωνές μέσα από διασταυρώσεις. Στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια, το μοιρολόι, ο παιάνας, ο υμέναιος, μεταξύ άλλων ειδών, εμφανίζονται είτε ως διακειμενικές ανακλήσεις είτε ως θραύσματα ενός λυρικού κόσμου ενταγμένου στο επικό αφήγημα. Αυτή η απορρόφηση της γυναικείας φωνής δεν είναι ουδέτερη: η γυναικεία παρουσία συχνά εκφράζεται μέσω χορού, τραγουδιού και συλλογικής φωνής, τα οποία το έπος άλλοτε αναδεικνύει και άλλοτε περιθωριοποιεί. Στόχος της διάλεξης είναι να φωτίσει πώς η γυναικεία φωνή συνδέεται με τη διαλεκτική έπους–λυρισμού και να προτείνει νέες οπτικές για το πώς το ομηρικό κείμενο συνομιλεί με τις ποικίλες παραστατικές μορφές της αρχαϊκής ποίησης.
Η Ανδρομάχη Καρανίκα είναι Καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Irvine. Ειδικεύεται στην αρχαϊκή και κλασική ελληνική ποίηση, με έμφαση στην προφορικότητα, την επιτέλεση και τις γυναικείες φωνές στην αρχαιότητα. Το βιβλίο της Voices at Work: Women, Performance, and Labor in Ancient Greece (Johns Hopkins University Press, 2014) ανέδειξε τον ρόλο των γυναικών στην παραγωγή και μετάδοση ποιητικών και τελετουργικών παραδόσεων. Το νέο της βιβλίο, Wedding, Gender and Performance in Ancient Greece (Oxford University Press, 2024), εξετάζει το τελετουργικό και ποιητικό πλαίσιο του γάμου και τις δυναμικές του φύλου στην αρχαία ελληνική κοινωνία. Έχει δημοσιεύσει άρθρα για τη λυρική ποίηση, τη λαϊκή προφορική παράδοση και τη λειτουργία του θρήνου στα ομηρικά έπη.
