Τον ρόλο των συμμετοχικών τεχνών και της θεατροπαιδαγωγικής προσέγγισης στη σχολική ζωή και στην ψυχική ευημερία παιδιών και εκπαιδευτικών κατά τη διάρκεια υγειονομικών κρίσεων αναδεικνύουν δύο πρόσφατες δημοσιεύεις μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας του ΑΠΚΥ. Στη συγγραφική ομάδα συμμετέχουν η Καθηγήτρια και Κοσμητόρισσα κα Αύρα Σιδηροπούλου και ο κ. Κωνσταντίνος Μαστροθανάσης, Συνεργαζόμενο Εκπαιδευτικό Προσωπικό και Συντονιστής Θεματικής Ενότητας στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Θεατρικές Σπουδές» του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου, μαζί με ερευνητές από Πανεπιστήμια της Ελλάδας, της Κύπρου και της Ρουμανίας.
Οι δύο αυτές συμπληρωματικές μελέτες διερευνούν πώς οι συμμετοχικές μορφές τέχνης και η θεατροπαιδαγωγική προσέγγιση ενδυναμώνουν τη σχολική κοινότητα και υποστηρίζουν την ψυχοκοινωνική ευημερία παιδιών και εκπαιδευτικών σε συνθήκες υγειονομικής κρίσης, συνδέοντας την παιδαγωγική πράξη με τη δημόσια υγεία μέσα από βιωματικές μορφές μάθησης και σχέσης. Κοινός τους άξονας είναι η ανάδειξη της τέχνης ως ουσιαστικού μέσου ψυχοκοινωνικής φροντίδας, επικοινωνίας και συλλογικής ανθεκτικότητας.
Η πρώτη μελέτη, με τίτλο «School-Based Participatory Arts for Psychosocial Adjustment and Well-Being in Health Emergencies: An Embedded Mixed-Methods Study», δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Healthcare (Scopus, PubMed, impact factor 2.7). Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή 239 εκπαιδευτικών και 719 μαθητών Δημοτικού ηλικίας 9-13 ετών, στο πλαίσιο επτά εβδομάδων εξ αποστάσεως παρεμβάσεων κατά την περίοδο της COVID-19. Τα αποτελέσματα καταγράφουν σημαντική βελτίωση στη σχολική, κοινωνική και συναισθηματική λειτουργία των μαθητών, ενώ οι εκπαιδευτικοί παρατήρησαν ενισχυμένες σχέσεις συνομηλίκων, πιο ανοιχτή συναισθηματική έκφραση και μεγαλύτερη συνοχή στις τάξεις. Διαθέσιμο για ελεύθερη ανάγνωση στην ιστοσελίδα: https://www.mdpi.com/2227-9032/13/21/2737
Η δεύτερη μελέτη, με τίτλο «Participatory Arts as Emergency Responses for Strengthening Community Resilience and Psychosocial Support: A Retrospective Phenomenological Inquiry», δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Children (Scopus, PubMed, impact factor 2.1). Η έρευνα, προϊόν συνεργασίας έξι πανεπιστημίων και επτά ακαδημαϊκών μονάδων, αναδεικνύει ότι οι συμμετοχικές καλλιτεχνικές πρακτικές ενίσχυσαν την έκφραση, τη συνεργασία και την ανθεκτικότητα των παιδιών, με αρκετές δράσεις να παραμένουν ενεργές στη σχολική ζωή ακόμη και τέσσερα χρόνια μετά την αρχική τους εφαρμογή, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα της κοινότητας σε περιόδους κρίσεων. Διαθέσιμο: https://www.mdpi.com/2227-9067/12/11/1498
Οι δύο δημοσιεύσεις αρθρώνουν έναν ενιαίο επιστημονικό και παιδαγωγικό προβληματισμό γύρω από την τέχνη ως μορφή γνώσης, ανάπτυξης και ως κοινό τόπο φροντίδας. Η συμβολή του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου, μέσα από το έργο της Αύρας Σιδηροπούλου και του Κωνσταντίνου Μαστροθανάση, εκφράζει μια ερευνητική κατεύθυνση που συνδυάζει την εμπειρία, την επιστημονική τεκμηρίωση και το κοινωνικό αποτύπωμα.
Στη συγγραφική ομάδα, πέραν των ανωτέρω, συμμετέχουν οι: Cristina Dumitru, Nadina Darie, Μαρία Κλαδάκη, Εμμανουήλ Πικουλής, Αικατερίνη Βασίου, Ελένη Παπούλη, Άγγελος Γκοντέλος, Δέσποινα Παπαντωνίου, Αναστασία Πικούλη, Εβίκα Καραμαγκιόλη. Οι θεσμικές συνεργασίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης, το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, την Ιατρική Σχολή του University of Nicosia και δύο τμήματα (Παιδαγωγικό και Ψυχολογίας) του National University of Science and Technology Politehnica Bucharest.
