Πότε και πού κόπηκε το πρώτο νόμισμα της ανθρωπότητας; Πώς ελέγχονταν οι άρχοντες μιας πόλης στα κλασικά χρόνια; Γιατί ο Δίας εμφανίζεται στα νομίσματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου; Πώς χρησιμοποιούνταν οι κατάδεσμοι, δηλαδή οι πινακίδες στις οποίες αναγράφονταν κατάρες; Γιατί χαράχτηκαν οι αρχές τις επικούρειας φιλοσοφίας στα τείχη μιας μικρασιατικής κωμόπολης; Ένας τρόπος για να απαντήσουμε πειστικά σ’ αυτά τα ερωτήματα είναι η επιστροφή στις πηγές!
Σε αντιδιαστολή με τις σελίδες δευτερογενούς υλικού που αποτελούν τη διδακτέα ύλη της πλειοψηφίας των πανεπιστημιακών μαθημάτων, η ΘΕ παρουσιάζει και εξερευνά τον ρόλο των επιγραφών και των νομισμάτων στη μελέτη του αρχαίου κόσμου. Σ’ αυτήν την ενότητα δεν εστιάζουμε στο τί λένε οι νεότεροι ερευνητές για την αρχαιότητα, αλλά στο τί πιστεύουν και τί αισθάνονται οι ίδιοι οι συγγραφείς των αρχαίων κειμένων. Μαθαίνουμε να τους διαβάζουμε, να τους αφουγκραζόμαστε και τελικά, αντί να παραθέτουμε τις ερμηνείες της δευτερογενούς βιβλιογραφίας, να εξαγάγουμε τις προσωπικές μας κρίσεις βάσει των επιγραφικών και νομισματικών μαρτυριών.
Η ΘΕ προσφέρει μια ευσύνοπτη και στιβαρή εισαγωγή στην επιγραφική και στη νομισματική, με έμφαση πρωτίστως στην πράξη. Οι φοιτητές θα μελετήσουν μείζονα επιγραφικά κείμενα που φωτίζουν σημαντικές πτυχές της ιστορίας (πολιτικής, θρησκευτικής, κοινωνικής, οικονομικής) του αρχαίου κόσμου από την αρχαϊκή ως την υστερορωμαϊκή περίοδο. Εκτενέστερες επιγραφές θα παρατίθενται μεταφρασμένες και θα λειτουργούν ως αφετηρία συζήτησης και προβληματισμού σε σχέση με ποικίλα και θεμελιώδη ζητήματα των αρχαιογνωστικών σπουδών. Παράλληλα, οι φοιτητές θα ενθαρρύνονται να διαβάζουν και να μεταφράζουν απλά επιγραφικά κείμενα από το πρωτότυπο.
Το δεύτερο μέρος της ΘΕ επικεντρώνεται στο αρχαίο νόμισμα και στις πολλαπλές του λειτουργίες (οικονομική – πολιτική – αισθητική). Θα παρουσιαστεί η χρήση του στην Αθήνα και στη Ρώμη υπό το πρίσμα του ευρύτερου ρόλου του στα οικονομικά συστήματα της αρχαιότητας. Οι φοιτητές θα κληθούν να διερευνήσουν τις πολιτικές συνδηλώσεις της νομισματοκοπίας, το νόμισμα ως φορέα πολιτικής ιδεολογίας και όργανο προπαγάνδας, προπαντός από τα ελληνιστικά ως τα υστερορωμαϊκά χρόνια. Με τη χρήση πολλών παραδειγμάτων οι φοιτητές θα εξοικειωθούν με τη νομισματική εικονογραφία και θα ασκηθούν στο να διαβάζουν και να αποκωδικοποιούν τη νομισματική γλώσσα της αρχαιότητας.
Στο πλαίσιο της έμφασης στην πρακτική που χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη ΘΕ, η διδασκαλία θα πλαισιωθεί με επισκέψεις – μαθήματα – ξεναγήσεις σε μουσεία της Ελλάδας και της Κύπρου (π.χ. Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών, Νομισματικό Μουσείο Αθηνών κ.ά.).