Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΑΠΚΥ) και το Πανεπιστήμιο Κύπρου, και τα δύο δημόσια πανεπιστήμια, προωθούν την επιστημονική, ερευνητική και εκπαιδευτική τους σύμπραξη μέσα από την από κοινού προσφορά του Μεταπτυχιακού προγράμματος με τίτλο «Cognitive Systems». Η επικαιροποίηση αυτής της συνεργασίας υπεγράφη σήμερα Πέμπτη, 8 Ιουλίου 2021, από τον Πρύτανη του ΑΠΚΥ, Καθηγητή Πέτρο Πασιαρδή, και τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητή Τάσο Χριστοφίδη.

Πρόκειται για ένα επιτυχημένο δείγμα γραφής της συνεργασίας των κυπριακών πανεπιστημίων προς αμοιβαίο όφελος και προς όφελος της κοινωνίας. Το Πρόγραμμα «Cognitive Systems» εστιάζει σε έναν κλάδο αιχμής, την αυξανόμενη συμβιωτική σχέση μεταξύ ανθρώπου και υπολογιστή, και στις δυνατότητες αλληλεπίδρασής τους. Η εξωστρέφεια των δύο Πανεπιστημίων ενισχύεται με δεδομένο ότι το Πρόγραμμα προσφέρεται στην αγγλική γλώσσα, εξ αποστάσεως, προσελκύει φοιτητές από όλο τον κόσμο (Ευρωπαϊκή Ένωση, Ινδία, Ρωσία, χώρες της Μέσης Ανατολής, χώρες της Λατινικής Αμερικής, κ.λπ.) και συμβάλλει έτσι στην υλοποίηση του στόχου της Πολιτείας να μετεξελιχθεί η Κύπρος σε περιφερειακό κέντρο εκπαίδευσης, έρευνας και καινοτομίας.

Αναφερόμενος στη συνεργασία του ΑΠΚΥ και του Πανεπιστημίου Κύπρου, ο Καθηγητής Πέτρος Πασιαρδής δήλωσε: «η εν λόγω διαπανεπιστημιακή συνεργασία είναι στρατηγικής σημασίας διότι μέσα από την προσφορά αγγλόφωνων εξ αποστάσεως προγραμμάτων σπουδών ενισχύεται η πρόσβαση των δύο ιδρυμάτων σε ξένες αγορές, μεγιστοποιώντας την πρόσβαση αλλόφωνων φοιτητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της Κύπρου. Δημιουργεί, ακόμη, βάσεις για την ενίσχυση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με τις ευκαιρίες που αυτή προσφέρει στον κάθε ενδιαφερόμενο να ενταχθεί στην ανώτατη εκπαίδευση χωρίς τους περιορισμούς της συμβατικής εκπαίδευσης, καθώς και προοπτικές για μια ενισχυμένη διασύνδεση των δύο πανεπιστημίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο». Ο Πρύτανης του ΑΠΚΥ υπογράμμισε ότι το Μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Cognitive Systems» είναι καινοτόμο και πρωτοποριακό, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι νέες εκπαιδευτικές δράσεις συνεργασίας μεταξύ του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου Κύπρου θα προκύψουν στο άμεσο μέλλον.

Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητής Τάσος Χριστοφίδης, ανέφερε: «η επιτυχία του διιδρυματικού Μεταπτυχιακού προγράμματος «Γνωστικά Συστήματα» είναι μόνο μία απόδειξη της αγαστής συνεργασίας του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου Κύπρου. Βέβαια, τα περιθώρια συνεργασίας των δημόσιων πανεπιστημίων της χώρας είναι πολύ μεγάλα και αυτή είναι ίσως η καλύτερη οδός για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και η εξωστρέφεια της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της Κύπρου». Επισήμανε, ακόμη, τα οφέλη της ενδυνάμωσης της προσφοράς προγραμμάτων σπουδών με την εξ αποστάσεως εκπαιδευτική μεθοδολογία προς όφελος τόσο της κοινωνίας, όσο και της Πολιτείας.

Στην τελετή υπογραφής παρευρέθηκαν ο Καθηγητής Γιάννης Μανωλόπουλος, Αντιπρύτανης του Ανοικτού Πανεπιστήμιου Κύπρου, και από την πλευρά του Πανεπιστημίου Κύπρου η Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων, Καθηγήτρια Ειρήνη-Άννα Διακίδου, ο Αντιπρύτανης Διεθνών Σχέσεων, Οικονομικών και Διοίκησης, Καθηγητής  Ιωάννης  Γιαπιντζάκης, και ο Διευθυντής Διοίκησης και Οικονομικών, Γιώργος Λαμπριανού.

Το διιδρυματικό Μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Cognitive Systems» προσφέρεται από τη Σχολή Θετικών και Εφαρμοσμένων Επιστημών του ΑΠΚΥ και τα Τμήματα Πληροφορικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Το Πρόγραμμα στοχεύει να καλύψει την επιτακτική ανάγκη για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη υπολογιστικών συστημάτων, τα οποία λειτουργούν και επικοινωνούν με γνωστικά συμβατούς τρόπους προς τις ανθρώπινες δυνατότητες που δημιουργήθηκε λόγω της αυξανόμενης συμβιωτικής σχέσης μεταξύ ανθρώπου και υπολογιστή που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια. Μέσα από το Μεταπτυχιακό οι φοιτητές θα κατανοήσουν αφενός τις βασικές αρχές της ανθρώπινης νόησης και αφετέρου θα αναπτύσσουν γνωστικά υπολογιστικά συστήματα, τα οποία θα βασίζονται στις αρχές των επιστημονικών περιοχών της Γνωστικής Ψυχολογίας και της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου συμμετείχε ως εταίρος της κοινοπραξίας υλοποίησης του έργου eSLP, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα Erasmus+ (Βασική Δράση 3: Υποστήριξη σε θέματα Μεταρρύθμισης Πολιτικής). Το Έργο ολοκληρώθηκε πρόσφατα και συντονίστηκε από την Ευρωπαϊκή  Ένωση εξ αποστάσεως Πανεπιστημίων (European Association of Distance Teaching Universities - EADTU).

Το eSLP είναι ένα έργο που αφορά στον σχεδιασμό και την προσφορά εκπαιδευτικών προγραμμάτων σύντομης χρονικής διάρκειας (Short Learning Programmes -SLPs) για συνεχή επαγγελματική βελτίωση και διά βίου μάθηση. Τα προγράμματα SLPs αποτελούν έναν εναλλακτικό και ευέλικτο τρόπο (σε σχέση με ένα πλήρες πρόγραμμα σπουδών) για την αναβάθμιση προσόντων και δεξιοτήτων και συχνά έχουν ένα κοινό θεματικό πλαίσιο, το οποίο εστιάζει σε συγκεκριμένες ανάγκες της κοινωνίας.

Μεταξύ των παραδοτέων του έργου είναι οι ακόλουθες πολύτιμες πηγές πληροφοριών για τους φορείς (εκπαιδευτικά ιδρύματα, καθηγητές, οργανισμούς επαγγελματικής κατάρτισης κλπ.), οι οποίοι ενδιαφέρονται να εφαρμόσουν «SLPs»:

• Προτάσεις σχετικά με την προσέγγιση για τη διασφάλιση της ποιότητας των «SLPs», λαμβάνοντας υπόψη τις ομοιότητες και τις διαφορές από την εφαρμογή τέτοιων προγραμμάτων στα ιδρύματα-εταίρους του έργου eSLP.
• Προτάσεις σχετικά με την αναγνώριση των «SLPs» με βάση το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Εκπαιδευτικών Προσόντων (EQF), λαμβάνοντας υπόψη τις ομοιότητες και τις διαφορές της προσέγγισης αναγνώρισής τους εντός και μεταξύ των χωρών και των ιδρυμάτων-εταίρων του Έργου.
• Προτάσεις σχετικά με την αναγνώριση και την ενσωμάτωση της άτυπης εκπαίδευσης, λαμβάνοντας υπόψη τους διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης της συγκεκριμένης μεθόδου εκπαίδευσης μεταξύ των χωρών και των οργανισμών-εταίρων του Έργου.
• Σχεδιασμός και υλοποίηση πέντε (5) πιλοτικών eSLPs από τους εταίρους του Έργου.
• Καλές πρακτικές, επανεξέταση και προσαρμογή των SLPs στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και δυνατότητα επέκτασης του έργου σε Ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Έργο eSLP και την κοινοπραξία υλοποίησής του, η οποία αποτελείται κυρίως από Πανεπιστήμια που προσφέρουν ανοιχτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορείτε να βρείτε στον ιστοχώρο του έργου: https://e-slp.eadtu.eu/

"Το μεγάλο debate για το συνταξιοδοτικό"

Απόψεις του Επίκουρου Καθηγητή Robert Duval Hernandez, Σχολή Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης του ΑΠΚΥ, στο περιοδικό Economy Today (τεύχος Ιούλιος 2021)

Πόσο αναγκαία είναι η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και γιατί;

Τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την κρίση του 2011-13, η Κυπριακή κυβέρνηση έχει εφαρμόσει μια σειρά από μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό σύστημα με στόχο την ενίσχυση της βιωσιμότητάς του. Αν και αυτές οι μεταρρυθμίσεις είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, απαιτούνται περαιτέρω αλλαγές προκειμένου να διασφαλιστεί ένα υγιές σύστημα συνταξιοδότησης μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.

Ειδικότερα, αν και οι τρέχουσες συνταξιοδοτικές εισφορές επαρκούν για πληρωμές προς τους υπάρχοντες συνταξιούχους, για ένα μέρος του πληθυσμού υπάρχει ο κίνδυνος οι συντάξεις να είναι ανεπαρκείς και να μη διασφαλίζουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο ζωής στο μέλλον. Το γεγονός αυτό μπορεί να δημιουργήσει πιέσεις στον μελλοντικό προϋπολογισμό της κυβέρνησης, αν χρειαστεί να παρέμβει, ώστε να διασφαλίσει τις βασικές ανάγκες αυτών των συνταξιούχων χρησιμοποιώντας δημοσιονομικούς πόρους.

Όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τα επόμενα χρόνια η Κύπρος θα συνεχίσει να παρατηρεί τη γήρανση του πληθυσμού της, λόγω της μείωσης στον αριθμό γεννήσεων και της ταυτόχρονης επιμήκυνσης του προσδόκιμου ζωής. Αυτές οι τάσεις θα συνεχίσουν να ασκούν πιέσεις στη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος. Επιπλέον, τα κυπριακά νοικοκυριά έχουν κατά μέσο όρο χαμηλά ποσοστά αποταμίευσης και υψηλούς δείκτες χρέους σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες, στοιχείο που μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητα αποτελέσματα στο μέλλον.

Η επίτευξη κοινωνικής συναίνεσης για την αναγκαιότητα των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων είναι σημαντική. Γι’ αυτόν το λόγο, η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ Κυβέρνησης και δημοσίων υπαλλήλων για τη συνταξιοδοτική κάλυψη των ατόμων που προσλήφθηκαν στο δημόσιο μετά το 2011 είναι ευπρόσδεκτη και δημιουργεί ένα σύστημα με καλύτερη δομή σε σχέση με το προηγούμενο. Όμως, ορισμένα δυσμενή κίνητρα παραμένουν, όπως για παράδειγμα η μη φορολόγηση της εφάπαξ αποζημίωσης.

Καθώς το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται και το σύστημα υγείας βελτιώνεται είναι σημαντικό να ενισχυθούν τα κίνητρα που παρατείνουν την ηλικία συνταξιοδότησης, διατηρώντας τη φορολογία της πρόωρης συνταξιοδότησης και δίνοντας κίνητρα για την επιμήκυνση του εργασιακού βίου. Γενικότερα, τα φορολογικά κίνητρα θα πρέπει να προάγουν την αύξηση των εθελοντικών συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων, τόσο στα επαγγελματικά, όσο και στα ατομικά σχέδια (Πυλώνες 2 και 3 του συστήματος). Τέλος, περαιτέρω βελτιώσεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο των επαγγελματικών σχεδίων μπορούν, επίσης, να παρέχουν κίνητρα στους εργαζόμενους έτσι ώστε να αφιερώνουν περισσότερους πόρους για τη σύνταξή τους.

Στον σημερινό ψηφιακό κόσμο, η προώθηση μιας κουλτούρας για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου και της αξιοποίησης των δυνατοτήτων των ψηφιακών τεχνολογιών με ασφαλή και υπεύθυνο τρόπο είναι ιδιαίτερα σημαντική. Tο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΑΠΚΥ), το ψηφιακό πανεπιστήμιο της χώρας, συμμετέχει στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού έργου «CYberSafety III», το οποίο εστιάζει στην ενίσχυση της  κουλτούρας ασφαλούς διαδικτύου από την παιδική ηλικία και χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Connecting Europe Facility (CEF). Στόχος του έργου, το οποίο συντονίζει το υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι να καταστήσει δυνατή τη συνέχιση της λειτουργίας και την περαιτέρω ανάπτυξη του υφιστάμενου Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου στην Κύπρο. Την ερευνητική ομάδα του ΑΠΚΥ καθοδηγεί ο Καθηγητής Θανάσης Χατζηλάκος, διευθυντής του Εργαστηρίου Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας.

Ο στόχος του «CYberSafety III» είναι να διευρύνει την υφιστάμενη Διαδικτυακή πύλη για την ''Ασφάλεια στο Διαδίκτυο'' με την προσθήκη νέων υπηρεσιών, όπως α) η δημιουργία κέντρου ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για γονείς, δασκάλους και άλλους επαγγελματίες που αλληλεπιδρούν με παιδιά για την καλύτερη και ασφαλέστερη χρήση του Διαδικτύου, β) η λειτουργία γραμμής βοήθειας (‘helpline’) για παροχή υποστήριξης σε μαθητές, νέους και στους γονείς τους για την αντιμετώπιση επικίνδυνων και επιβλαβών συμπεριφορών στο διαδίκτυο (π.χ. ψευδείς ειδήσεις, εκφοβισμός, ρητορική μίσους, σεξουαλική παρενόχληση, ξενοφοβία κ.λπ.) και γ) η λειτουργία ανοικτής γραμμής για ανώνυμες καταγγελίες (‘hotline’) διακίνησης παράνομου διαδικτυακού υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών.

Το έργο CYberSafety III αξιοποιεί τις δράσεις και το επιτυχημένο έργο του Κυπριακού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, έχει διετή διάρκεια (01/2021-03/2022) και στην κοινοπραξία υλοποίησής του συμμετέχουν, εκτός από το ΑΠΚΥ, η Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας, η Παγκύπρια Σχολή Γονέων, το Πανεπιστήμιο Κύπρου, το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και η Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου.

Το Πρόγραμμα «Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό» του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΑΠΚΥ), σε συνεργασία με το Σωματείο Φοιτητών και Αποφοίτων του Προγράμματος, επαναφέρει φέτος τον επιτυχημένο θεσμό του «Θεατρικού Καλοκαιριού», μια φιλική προσφορά προς τους φοιτητές και τους φίλους του ΑΠΚΥ. Η δράση περιλαμβάνει εξορμήσεις σε παραστάσεις αρχαίου δράματος που ανεβαίνουν (κυρίως) στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος στη Λευκωσία και στο Κούριο. Της παράστασης προηγείται εισαγωγή στο έργο από τον Αναπλ. Καθηγητή Αντώνη Κ. Πετρίδη.

Τη φετινή χρονιά θα παρακολουθήσουμε τις ακόλουθες πέντε παραστάσεις:

• 2 Ιουλίου (Κούριο): Αριστοφάνη Εκκλησιάζουσες
• 16 Ιουλίου (Κούριο): Αριστοφάνη Ιππείς
• 17 Ιουλίου (Αμφιθέατρο Σχολής Τυφλών, Λευκωσία): Αισχύλου Αγαμέμνων
• 21 Ιουλίου (Σκαλί Αγλαντζιάς): Ευριπίδη Μήδεια
• 28 Ιουλίου (Σκαλί Αγλαντζιάς): Αισχύλου Προμηθέας Δεσμώτης

Ώρα έναρξης παραστάσεων: 21:00

Ώρα συγκέντρωσης – Είσοδος στο θέατρο: 18:45

Εισαγωγή από Αντώνη Πετρίδη: 19:00

Η δράση απευθύνεται σε όλους τους φοιτητές και τους φίλους του Πανεπιστημίου. Δεν απαιτείται εγγραφή ή δήλωση συμμετοχής. Η εξασφάλιση των εισιτηρίων και η μεταφορά προς/από τα θέατρα είναι ευθύνη των συμμετεχόντων.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αποταθείτε στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο elpol@cytanet.com.cy ή στο γκρουπ του Σωματείου στο Facebook.

Το πρόγραμμα εκδηλώσεων από 30 Ιουνίου έως 4 Ιουλίου 2021 του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΑΠΚΥ) περιλαμβάνει τις παρακάτω εκδηλώσεις, ανοικτές στο ευρύ κοινό.

Τετάρτη 30 Ιουνίου | 10:00

Διαδικτυακή εκδήλωση: «Join Us: Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου στην Αγορά Εργασίας»

Την Τετάρτη 30 Ιουνίου, το Γραφείο Διασύνδεσης του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΑΠΚΥ), διοργανώνει Διαδικτυακή Ημερίδα με τίτλο «Join Us: το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου στην Αγορά Εργασίας», με στόχο την προβολή της συνεργασίας μεταξύ του ΑΠΚΥ και δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών στην Κύπρο, αλλά και τη συζήτηση των προκλήσεων και ευκαιριών από τη συνεργασία των πανεπιστημίων με τον επιχειρηματικό κόσμο και την αγορά εργασίας. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης δίνεται βήμα σε φοιτητές, φοιτήτριες και αποφοίτους του ΑΠΚΥ, καθώς και σε εκπροσώπους επιχειρήσεων και οργανισμών, οι οποίοι μεταφέρουν τις εμπειρίες τους από τη συμμετοχή τους σε δράσεις πρακτικής μαθητείας. 

Η εκδήλωση θα μεταδοθεί διαδικτυακά και ο σύνδεσμος θα είναι διαθέσιμος σε κάθε ενδιαφερόμενο που θα πραγματοποιήσει δωρεάν εγγραφή, εδώ: https://bit.ly/3gZZ79p

Τετάρτη 30 Ιουνίου | 18:30

Τηλεδιάλεξη: «Ο εορτασμός του Κατακλυσμού: απώτερες καταβολές, νεωτερικές αναβιώσεις και σύγχρονες καταγραφές»

Ο Γιώργος Δεληγιαννάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Προπτυχιακό Πρόγραμμα ««Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό» του ΑΠΚΥ και η Νικολέττα Δημητρίου, εθνομουσικολόγος και ερευνήτρια στο Τμήμα Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου, θα παρουσιάσουν το θέμα «Ο εορτασμός του Κατακλυσμού: απώτερες και σύγχρονες καταγραφές», την Τετάρτη 30 Ιουνίου σε δημόσια διαδικτυακή εκδήλωση. Οι ομιλητές θα πραγματευθούν τη γιορτή του Κατακλυσμού, από τις πιθανές αρχαίες καταβολές της έως τη σύγχρονη επιστημονική μελέτη και καταγραφή των ποιητικών και άλλων δρωμένων της. Την τηλεδιάλεξη, η οποία θα μεταδοθεί μέσω του YouTube, συνδιοργανώνει το ΑΠΚΥ με το Σπίτι της Κύπρου στην Αθήνα.

Live link:  https://bit.ly/3zxdVn1

Παρασκευή, 2 Ιουλίου έως Κυριακή, 4 Ιουλίου

«Τριήμερο Μουσικό Εργαστήρι Φαγκότου για παιδιά και νέους»

Στο πλαίσιο δράσεων κοινωνικής προσφοράς και με στόχο την ενίσχυση της πολιτιστικής δραστηριότητας στην Κύπρο, το ΑΠΚΥ διοργανώνει ένα τριήμερο μουσικό εργαστήρι, για το πνευστό όργανο φαγκότο, την Παρασκευή 2 Ιουλίου έως την Κυριακή 4 Ιουλίου, 2021. Το εργαστήρι θα φιλοξενηθεί στο κτίριο της Μουσικής Ακαδημίας «ARTE» στη Λευκωσία και στόχος είναι να προσφέρει τη δυνατότητα σε όσους ασχολούνται με τη μουσική να διευρύνουν τους ορίζοντές τους, και να γνωρίσουν το φαγκότο, μέσα από τη συμμετοχή τους σε μαθήματα και ρεσιτάλ. Στο Εργαστήρι θα διδάξουν ο Βασίλης Πριόβολος, Κορυφαίος Α’ της Συμφωνικής Ορχήστρας ΕΡΤ και ο Ευάγγελος Χριστοδούλου, καθηγητής και ερμηνευτής φαγκότο, και στα δύο ρεσιτάλ θα συνοδεύει στο πιάνο η Όλγα Ταλιάνου.

Πρόγραμμα Μουσικού Εργαστηρίου:  https://bit.ly/2T5wbnu

Εγγραφές συμμετοχής: https://bit.ly/3gZTNTF

Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΑΠΚΥ) και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ) είναι τα δύο πανεπιστήμια στον ελληνόφωνο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης που προσφέρουν σπουδές αποκλειστικά εξ αποστάσεως. Στο πλαίσιο της αγαστής συνεργασίας τους, ο Πρύτανης του ΑΠΚΥ, Καθηγητής Πέτρος Πασιαρδής, και ο Διευθυντής Διοίκησης και Οικονομικών του ιδρύματος, κ. Χριστόφορος Χριστοδουλίδης, είχαν, στις 14 Ιουνίου 2021, συνάντηση εργασίας στην Αθήνα με τον Πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής του ΕΑΠ, Καθηγητή Οδυσσέα-Ιωάννη Ζώρα.

Οι επικεφαλής των δύο Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων συζήτησαν τόσο την πορεία ανάπτυξής τους, όσο και τον ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζουν στον χώρο της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, ιδιαίτερα στις συνθήκες της τρέχουσας πανδημίας. Διαπιστώθηκαν σημαντικές προοπτικές για την εξέλιξη της συνεργασίας των δύο ανοικτών πανεπιστημίων, συζητήθηκαν οι επενδύσεις τους στην ενσωμάτωση των εκπαιδευτικών τεχνολογιών στη διδασκαλία και τη μάθηση, καθώς και η επέκτασή τους σε νέους κλάδους σπουδών και ερευνητικές δράσεις. Η συνεργασία του ΑΠΚΥ και του ΕΑΠ μετρά ήδη από το ακαδημαϊκό έτος 2015-2016, όταν άρχισε η λειτουργία του διιδρυματικού μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών «Enterprise Risk Management» και το μέλλον προδιαγράφεται ακόμα πιο εποικοδομητικό και συνεργατικό.

Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΑΠΚΥ) ανακοινώνει η γραπτή εξέταση για τις τέσσερις (4) μόνιμες θέσεις Λειτουργών Πανεπιστημίου (βλ. σχετική προκήρυξη, εδώ) θα γίνει το Σάββατο 10 Ιουλίου  2021 και ώρα 09:00 π.μ.-11:30 π.μ. στον χώρο της Διεθνούς Κρατικής Έκθεσης Κύπρου, Γεωργίου Σεφέρη 1 (Βόρεια Είσοδος) & Ηλία Παπακυριακού 48 (Ανατολική Είσοδος), 2415 Έγκωμη, Λευκωσία.

Οι υποψήφιοι για να έχουν δικαίωμα να παρακαθίσουν στη γραπτή εξέταση, θα πρέπει να είχαν καταβάλει το τέλος των 35 ευρώ, που αντιστοιχεί στο κόστος κάλυψης της διαδικασίας της εξέτασης με την υποβολή της αίτησής τους.

Οι υποψήφιοι που έχουν καταβάλει το εξεταστικό τέλος έχουν ενημερωθεί με γραπτή επιστολή μέσω του η- ταχυδρομείου που είχαν δηλώσει στην αίτησή τους.

Για οποιεσδήποτε διευκρινίσεις ή απορίες, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού του ΑΠΚΥ στο employment@ouc.ac.cy

Το  Ανοικτό  Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΑΠΚΥ) ενισχύει την κοινωνική του προσφορά και την ουσιαστική συμβολή του στη βιώσιμη και πολιτισμική ανάπτυξη σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και συμπράττει ως πλήρες μέλος του United Nations Academic Impact (UNAI). Το ΑΠΚΥ, δημόσιο πανεπιστήμιο και το μοναδικό στην Κύπρο που προσφέρει σπουδές αποκλειστικά εξ αποστάσεως, συμβάλλει ενεργά στο επιστημονικό γίγνεσθαι, με ερευνητικές δράσεις προς όφελος της κοινωνίας, και προωθεί τη συνέργεια μεταξύ εκπαίδευσης και αειφόρου ανάπτυξης.

Το UNAI είναι ένα δίκτυο περίπου 1500 πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και ιδρυμάτων σε 147 χώρες, που συνεργάζεται με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για την προώθηση πρωτοβουλιών με διεθνές αντίκτυπο σε τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της βιώσιμης ανάπτυξης, και της διεθνούς αναπτυξιακής συνεργασίας και εκπαίδευσης. Το ΑΠΚΥ δεσμεύεται στην υποστήριξη του δικτύου του UNAI, και στη διενέργεια δράσεων σχετικών με τις αρχές λειτουργίας του, ενισχύοντας τόσο τις ευκαιρίες συνεργασίας με πανεπιστήμια και φορείς του εξωτερικού, όσο και την εξωστρέφειά του.  Οι βασικές  αρχές του UNAI είναι α) η δέσμευση στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, β) η Βιώσιμη Ανάπτυξη, γ) η διατήρηση της ειρήνης και επίλυση συγκρούσεων, δ) η ενίσχυση της διαπολιτισμικότητας και πολυπολιτισμικότητας και ο περιορισμός των ανισοτήτων, ε) η προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων -  και των εκπαιδευτικών ευκαιριών για όλους δίχως διακρίσεις, στ) η ενεργοποίηση των πολιτών (‘ενεργός πολιτότητα’), ζ) η ανάπτυξη των δυνατοτήτων των συστημάτων ανώτατης εκπαίδευσης, η) η αντιμετώπιση της φτώχειας.

Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Διαχείριση και Προστασία Περιβάλλοντος»

Διευθυντή του Εργαστηρίου Χημικής Μηχανικής και Μηχανικής Αειφορίας, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Είναι πλέον σε όλους γνωστό, ότι η προσωπική ελευθερία του ατόμου, αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες διατάξεις της Μάγκνα Κάρτα το 1215. Παράλληλα, το άρθρο 11 στον χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρεται ρητά στην ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησης. Πόση αληθινή και έγκυρη πληροφόρηση έχουμε σήμερα είναι κάτι, που με προβληματίζει.

Έχοντας υπόψιν αυτά και με αφορμή την Πανδημία του Covid-19, αλλά και τη γενέθλιο ημέρα του Περιβάλλοντος, διερωτώμαι κατά πόσον είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε μια πραγματική πανδημία. Μια πανδημία που θα ξεγυμνώσει το όποιο σύστημα υγείας, θα αδειάσει τις όποιες παράλογες αποφάσεις του όποιου Υπουργικού Συμβουλίου, θα βάλει στο περιθώριο τον όποιο Υπουργό Υγείας, αλλά και Περιβάλλοντος. Μια πανδημία που δεν θα έχει καμία απολύτως έγνοια για το τι χρώμα έχεις, ή πόσο πλούσιος ή φτωχός είσαι. Μια πανδημία, που ίσως με τη μη στηριζόμενη σε επιστημονικά δεδομένα πρακτική του lockdown, είναι καταδικαστέα από κάθε άποψη, συνοδευόμενη από τα μαζικά rapid-test που θα αποτελούν το ανέκδοτο της επόμενης γενιάς. 

Νομίζω, αν και είμαι τελικά πεπεισμένος, ότι αποτύχαμε παταγωδώς να θωρακίσουμε το σύστημα υγείας μας. Χάσαμε μία μοναδική ευκαιρία να προστατεύσουμε ουσιαστικά την ανθρώπινη ζωή, αλλά και το δικαίωμα στη ζωή και την ελευθερία. Βγήκαμε στα μέσα ενημέρωσης με ένα ύφος απαξίωσης και αλαζονείας και απειλήσαμε τον συνάνθρωπό μας να εφαρμόσει τα όποια μέτρα προτείναμε (εκ των οποίων όλα σχεδόν στερούνταν σοβαρής επιστημονικής τεκμηρίωσης), με το πρόσχημα ότι αν δεν τα τηρήσει θα τον κλείσουμε στο σπίτι. Τελικά, αφού τον απειλήσαμε, τον κλείσαμε στο σπίτι, χωρίς να του πούμε ποτέ το γιατί.

Ο άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με τη ρύπανση, την οποία ο ίδιος προκαλεί για να καλύψει τις δικές του ανάγκες και η πανδημία του COVID-19 μπροστά στην πανδημία της ρύπανσης και των κλιματικών αλλαγών θα μοιάζει με μυρμήγκι. Και το ερώτημα που τίθεται είναι: Γιατί δεν παίρνουμε ουσιαστικά μέτρα για τις βιομηχανίες αφού προκαλούν τόση ρύπανση, γιατί, για παράδειγμα, δεν επιβάλλουμε ένα καθολικό «βιομηχανικό Lockdown»; Και αυτό διότι αποτύχαμε να συνδέσουμε, στον βαθμό που θα έπρεπε, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα με την οικονομική ανάπτυξη. Τη στιγμή που οι περισσότερες χώρες στην Ε.Ε. έχουν υιοθετήσει πρακτικές, τεχνικές και κυρίως προσωπική συνείδηση για την προστασία του περιβάλλοντος και έχουν αναπτύξει στρατηγικές που περιλαμβάνουν τους στόχους της Κυκλικής Οικονομίας, της Πράσινης Συμφωνίας και των Ηνωμένων Εθνών, εμείς ταλαντευόμαστε κάπου ανάμεσα στο «κάμε το κουμπάρε τζαι έν έσιει πρόβλημα» και στο «πληρώνω όσο πετάω» (που μάλλον μεταφράζεται σε πετάω μόνο).

Τη στιγμή που η πανδημία του Covid-19 μετρά σε όλο τον κόσμο, σε διάρκεια 2 ετών, περίπου  3-4 εκατομμύρια θανάτους, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), καταγράφει σε παγκόσμιο επίπεδο 7-8 εκατομμύρια θανάτους λόγω έκθεσής μας σε μολυσμένο αέρα και 3-4 εκατομμύρια θανάτους λόγω έκθεσής μας σε εσωτερικά μολυσμένο αέρα, που οφείλεται κυρίως σε αναθυμιάσεις. Ταυτόχρονα, 9 στα 10 άτομα σε παγκόσμιο επίπεδο, αναπνέουν μολυσμένο αέρα ή αέρα πάνω από τα επιτρεπτά όρια, ενώ από το 2015 καταγράφονται περίπου 5 εκατομμύρια θάνατοι παιδιών, ηλικίας κάτω από 5 ετών, λόγω περιβαλλοντικών προβλημάτων. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι 1 στα 4 παιδιά θα μπορούσαν να είχαν σωθεί, εάν εφαρμόζαμε πρακτικές που θα αποσκοπούσαν στη μείωση της ρύπανσης. Επιπλέον, καταγράφονται σε παγκόσμιο επίπεδο 1-2 εκατομμύρια θάνατοι παιδιών, τα οποία δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό. Επιπλέον, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ με τίτλο «Global Environment Outlook», το ένα τέταρτο των πρόωρων θανάτων και ασθενειών παγκοσμίως σχετίζεται με τη ρύπανση του περιβάλλοντος. Εκτιμάται ότι από το 2025 (δηλαδή αύριο το πρωί), ο μισός πληθυσμός του πλανήτη θα ζει σε συνθήκες υψηλής πίεσης για πρόσβαση σε νερό. Επιπλέον, κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 700.000 (επτακόσιες χιλιάδες) θάνατοι λόγω ρύπανσης των εδαφών που οφείλονται σε αντιμικροβιακά ανθεκτικά βακτήρια, ενώ αν μέχρι το 2050 η ρύπανση δεν αντιμετωπιστεί, θα οδηγήσει στον θάνατο περισσότερους ανθρώπους εξαιτίας του καρκίνου και θα κοστίζει παγκοσμίως περισσότερο από το μέγεθος της τρέχουσας αγοράς. Οι θάνατοι οι οποίοι καταγράφονται από την ρύπανση (κανένα εμβόλιο ή Lockdown δεν μπορεί να ανατρέψει το φαινόμενο), οφείλονται σε ποσοστό 21% από πνευμονία, 20% από καπνό, 34% από ανακοπή καρδίας, 19% από χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, ενώ το πιο σημαντικό, το 7% αποδίδεται σε καρκίνο. Και αφού η ρύπανση προκαλείται από τη βιομηχανία σε ποσοστό πέραν του 60%, δεν είδα κάποιο κράτος να εφαρμόζει πολιτική lockdown στις βιομηχανίες (τελικά είναι «Πολλά τα λεφτά Άρη»).

Και αν όλα αυτά δεν είναι αρκετά για να πειστούμε, οι κλιματικές αλλαγές μας έχουν προ πολλού κτυπήσει την πόρτα. Επηρεάζουν όλα τα πλάτη και μήκη του κόσμου και είναι εδώ και τώρα που πρέπει να αντιληφθούμε ότι το ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, παρόλες τις πολιτικές και εθνικιστικές προσκλήσεις, δεν αναγνωρίζει κανένα απολύτως σύνορο. Η πρωτεύουσα της Ινδονησίας, η Τζακάρτα, κοντεύει να βυθιστεί στο νερό λόγω αύξησης της στάθμης της θάλασσας, ενώ θα παρασυρθούν και πολλά άλλα μικρά νησιά στον Ειρηνικό και Ατλαντικό Ωκεανό και τεράστιες παραθαλάσσιες άλλες εκτάσεις. Θα έχουμε τα επόμενα χρόνια αύξηση στη μέση θερμοκρασία του αέρα που αναμένεται σε κάποιες περιοχές να φθάσει και τους 4^οC, έχοντας δυσμενή αποτελέσματα. Θα υπάρξει αύξηση της μέσης μέγιστης διάρκειας ξηρής περιόδου κατά 10-20 περίπου ημέρες ανά περίοδο μέχρι το 2050 και σημαντική αύξηση των ημερών με εξαιρετικά αυξημένο κίνδυνο για πυρκαγιά, ή μείωση της βροχόπτωσης. Όλα αυτά θα έχουν ως αποτέλεσμα τα έντονα καιρικά φαινόμενα, πλημύρες, τυφώνες (οι οποίοι θα διπλασιαστούν συγκριτικά με τα τελευταία 35 χρόνια). Θα αυξηθεί το κύμα καύσωνα στην Ευρώπη με πολλαπλούς θανάτους (να θυμίσω ότι το 2003 είχαμε 70.000 –εβδομήντα χιλιάδες- θανάτους στην Ευρώπη από το κύμα καύσωνα), ενώ αναμένονται στην Ελλάδα περίπου 1000-1500 θάνατοι ετησίως από τον καύσωνα και περίπου 100-200 στην Κύπρο μέχρι το 2050. Ακόμη, η αύξηση της θερμοκρασίας θα επηρεάσει την εξάπλωση ασθενειών που μεταφέρουν κυρίως έντομα και τρωκτικά. Ως το 2080 εκτιμάται ότι περισσότεροι από 350 εκ. άνθρωποι επιπλέον θα προσβληθούν από ελονοσία, ενώ θα διπλασιαστεί ο αριθμός των ατόμων που απειλούνται από τον δάγκειο πυρετό. Θα εξαπλωθούν, επίσης, ασθένειες όπως είναι η σχιστοσωμίαση, η εχινοκοκκίαση, η νόσος του Lyme, λοιμώξεις από ιούς hanta κ.λπ.

Λόγω της κλιματικής αλλαγής θα υπάρξουν μεταβολές στη γεωγραφική θέση της παραγωγής τροφής επιφέροντας δυσμενής συνέπειες (κοινωνικές και οικονομικές), ενώ υπολογίζεται ότι στις παράκτιες περιοχές θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις για την οικιστική, τουριστική, υγροτοπική, δασική και γεωργική χρήση της γης. Για την Ελλάδα υπολογίζεται ότι θα υπάρξουν μέχρι €8 δισεκατομμύρια ζημίες από την άνοδο της στάθμης του νερού κατά 1 μέτρο. Η ζημιά για την ελληνική οικονομία υπολογίζεται σε απώλεια εισοδήματος από €14,8 εκατ. έως €2,5 δισ., ενώ το κόστος από τη μείωση της βιοποικιλότητας από €287 εκατ. έως €1.8 δισ. εκατ. Στην Κύπρο εκτιμάται ένα αντίστοιχο σενάριο σε απώλειες που θα πλήξει σχεδόν όλους τους τομείς της οικονομίας και θα απειλήσει σημαντικά την ανθρώπινη ζωή και το υφιστάμενο ίσως σύστημα υγείας.

Εκτιμάται ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, θα χαθεί πέραν του 50% του ήδη εύκολα διαθέσιμου νερού, ενώ η απώλεια του καλλιεργήσιμου εδάφους θα είναι ιδιαίτερα έντονη. Οι αρνητικές επιπτώσεις στη γεωργία ενισχύονται από τις ζημίες στις καλλιέργειες που θα προκαλούνται από ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι καύσωνες, οι ξηρασίες και οι έντονες βροχοπτώσεις με την απώλεια σε καλλιεργήσιμο έδαφος να ξεπερνά το 20%. Πέραν του 10% των ειδών που έχουν μελετηθεί έως τώρα θα αντιμετωπίσουν αυξανόμενο κίνδυνο εξαφάνισης για κάθε 1^οC αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας, ενώ θα χαθεί πάνω από το 20% των υγροτόπων. Επιπλέον, θα υπάρξει σημαντική συρρίκνωση των δασών, που ίσως ξεπεράσει το 5-10% της έκτασής τους. Τρομερή επίπτωση θα έχει ίσως η πιο σημαντική οικονομική πηγή της χώρας μας, που είναι ο τουρισμός, καθώς αναμένεται φθορά παράκτιων τουριστικών υποδομών, απαξίωση τουριστικών υποδομών λόγω έλλειψης φυσικών προϋποθέσεων χρήσης τους (όπως έλλειψη χιονιού για τα χιονοδρομικά κέντρα), διείσδυση θαλάσσιου νερού στον υδροφόρο ορίζοντα και υφαλμύρωση του πόσιμου νερού, μείωση διαθέσιμου νερού λόγω μείωσης βροχοπτώσεων, μείωση και εξάλειψη οικοτουριστικών υποδομών και δραστηριοτήτων. Όλα αυτά θα οδηγήσουν σε πιθανή μείωση του τουριστικού κύματος το καλοκαίρι και μείωση της εισπραξιμότητας.

Στον τομέα της υγείας, τον οποίο αρνούμαστε πεισματικά να θωρακίσουμε (από άγνοια, ημιμάθεια, ή ετσιθελισμό), εφαρμόζοντας ερασιτεχνικές πρακτικές έως και εγκληματικές, πετώντας εκατομμύρια ευρώ σε τεστ ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου και αρνούμενοι πεισματικά τον καθορισμό μίας ολοκληρωμένης στρατηγικής αντιμετώπισης κρίσεων, αυξάνοντας τις μονάδες εντατικής θεραπείας και προσλαμβάνοντας επιστήμονες υγείας, οι κλιματικές αλλαγές θα προσδώσουν σοβαρές κοινωνικές αναταράξεις αφού αναμένεται αύξηση της θνησιμότητας (μέχρι και 4% σε όλη την Ε.Ε.). Παράλληλα, ευάλωτες κοινωνικές ομάδες όπως ηλικιωμένοι, παιδιά, άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας, οι κοινωνικά αποκλεισμένοι μετανάστες κλ.π., θα είναι οι πρώτοι που δεν θα μπορέσουν να προσαρμοστούν. Το ετήσιο κόστος στην Υγεία στην ΕΕ αναμένεται να ξεπεράσει τα €130 εκ.

Τελικά το πόσο έτοιμο είναι το κράτος μας στο να αντιμετωπίσει μία τέτοια πανδημία το γνωρίζει όλο το εκάστοτε Υπουργικό Συμβούλιο και ο εκάστοτε Πολιτικός Προϊστάμενος του Υπουργείου Υγείας. Αλήθεια το γνωρίζουν (;) διότι εδώ είναι που μου έρχεται στο μυαλό ο τεράστιος Σωκράτης, που δήλωσε ότι: «φοβάμαι όλους όσους δεν γνωρίζουν, ότι δεν γνωρίζουν για αυτά που δεν γνωρίζουν». Τελικά τους φοβάμαι κι εγώ.

Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Διαχείριση και Προστασία Περιβάλλοντος»

Διευθυντή του Εργαστηρίου Διαχείρισης Χερσαίων Οικοσυστημάτων, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Επισκέπτη Καθηγητή στο Università di Milano-Bicocca

[…το Ανθρωπόκαινο, αυτή η ανθρώπινη επικράτηση στις γεωλογικές, βιολογικές, χημικές και ατμοσφαιρικές διεργασίες της γης, είναι μια αναμφισβήτητη πραγματικότητα [Crutzen και Schwagel 2011]

Το παρόν άρθρο δεν είναι άλλο ένα επετειακό κείμενο για το περιβάλλον. Πόσα τέτοια κείμενα πια: για την Παγκόσμια Ημέρα Νερού, Δασοπονίας Βιοποικιλότητας, την Ημέρα Περιβάλλοντος, της Γης και τόσες άλλες. Ο συμβολισμός των επετείων είναι κατανοητός και, βέβαια, επιθυμητός. Όταν τόσες ημέρες του χρόνου αφιερώνονται στα στοιχεία του φυσικού μας κεφαλαίου, δεν είναι μάλλον ξεκάθαρο ότι τα προβλήματα είναι υπαρκτά και όχι αόριστα;

Η συζήτηση για την «ιδιαιτερότητα» της εποχής που διανύουμε είχε ξεκινήσει ήδη από τα τέλη του 20^ου αιώνα. Η έκτη μαζική εξαφάνιση ειδών στον πλανήτη με κύριο αίτιο τον άνθρωπο και οι παρατηρούμενες –δυσμενείς– αλλαγές στο κλίμα, δεν άφηναν και πολλά περιθώρια άρνησης (αν και υπήρχαν/ουν πολλοί, μάλιστα, αρνητές). Το 2000, ο Νομπελίστας Χημείας Καθηγ. Paul Crutzen, για πρώτη φορά, προτείνει την καθιέρωση μιας νέας γεωλογικής εποχής, τη λεγόμενη «περίοδο του Ανθρωπόκαινου», διατυπώνοντας την άποψη ότι η Γη διανύει μια εποχή που χαρακτηρίζεται από τον καταλυτικά αρνητικό ρόλο του ανθρώπου στον πλανήτη. Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) στις τακτικές της εκθέσεις, αλλά και η πρόσφατη 1^η έκθεση για  την κατάσταση των οικοσυστημάτων της Μεσογείου, συγκλίνουν στο ίδιο συμπέρασμα για τον (αρνητικό) ρόλο μας στον πλανήτη.

Τα παραπάνω συνηγορούν στη θλιβερή διαπίστωση ότι το εορτολόγιο (όπως οφείλει να είναι) των παραπάνω επετείων, συμπεριλαμβανόμενης και της σημερινής Παγκόσμιας Ημέρας για το Περιβάλλον, τείνει  να γίνει κατάλογος ‘μνημόσυνων’ για την εξάντληση των υδατικών πόρων, τη ρύπανση των θαλασσών, την καταστροφή των δασών, την απώλεια της βιοποικιλότητας, κ.λπ. Πρόκειται για τα αποτελέσματα των καθημερινών μας  δράσεων, των λανθασμένων προσεγγίσεων και προτεραιοτήτων των πολιτειακών ταγών και του στρουθοκαμηλισμού όλων μας μπροστά στο αυταπόδεικτο.

Δεν υπάρχουν λύσεις; Προφανώς, ναι και στη σχετική επιστημονική βιβλιογραφία αναφέρονται συχνά τρία (3) πιθανά σενάρια ή προσεγγίσεις αν προτιμάτε:

• Ο δρόμος της βιώσιμης ανάπτυξης: η ικανοποίηση των αναγκών μας με γνώμονα αυτές των συστημάτων του πλανήτη.
• Η γεωμηχανική παρέμβαση στους βιογεωχημικούς κύκλους του άνθρακα, του νερού, του οξυγόνου και του αζώτου.
• Η κιβωτός του Νώε: η συντεταγμένη αποχώρηση από τον πλανήτη Γη για άλλους πλανήτες.

Αντί σχολιασμού των προτεινόμενων λύσεων θα αναφερθώ στο  πρόσφατο βιβλίο του Αμερικάνου Καθηγητή Βιολογίας Edward Ο. Wilson με τίτλο Μισή Γη (Half Earth). Ο συγγραφέας περιγράφει με τα πιο όμορφα χρώματα τον ρόλο της βιοποικιλότητας στην καθημερινότητά μας, αλλά και με τον πλέον ζοφερό τρόπο τις συνέπειες της συνεχόμενης απώλειάς της για να εξηγήσει για ποιους λόγους θα πρέπει να προστατευτεί ο μισός πλανήτης. Από τι; Μα από εμάς τους κατοίκους του. Και από  ποιους; Και πάλι από εμάς! Και εδώ είναι το οξύμωρο. Η σωτηρία του πλανήτη εξαρτάται από τη μεγαλύτερη απειλή του, τον παγκόσμιο πληθυσμό των 8 δισεκατομμυρίων.

Και αν θεωρείτε ότι η αναγκαία προστασία του μισού πλανήτη είναι άλλη μια οικολογική υπερβολή, σας προτρέπω να συνεχίσετε να διαβάζετε. Το «οικολογικό αποτύπωμα» είναι ένας δείκτης, ο οποίος συνυπολογίζει  τη βιοικανότητα του συστήματος Γη σε σχέση με τη ζήτηση και τη χρήση φυσικών πόρων. Ή, πιο απλουστευμένα, αποτυπώνει τις ανθρώπινες απαιτήσεις σε φυσικούς πόρους, ώστε να διατηρηθεί ο συγκεκριμένος τρόπος ζωής μας. Το οικολογικό αποτύπωμα, είναι, δηλαδή για τους επιστήμονες οικολογίας και περιβάλλοντος ότι είναι και το Α.Ε.Π. για τους οικονομολόγους.  To παγκόσμιο οικολογικό αποτύπωμα αυτή την στιγμή που γράφω είναι 1.7 Γαίες. Δηλαδή, για να συνεχίσουμε με τις καθημερινές μας συνήθειες και το υπάρχον μοντέλο ανάπτυξης χρειαζόμαστε σχεδόν 2 Γαίες ετησίως. Προφανώς και υπάρχουν μεγάλες διαφοροποιήσεις ανά χώρα, όμως, τα συστήματα του πλανήτη (η βιόσφαιρα, η γεώσφαιρα) δεν γνωρίζουν εθνικά σύνορα. Για να πάρετε μία ιδέα δοκιμάστε να υπολογίσετε το δικό σας ατομικό αποτύπωμα (υπάρχουν αρκετές αξιόπιστες ιστοσελίδες στο διαδίκτυο). 

Προσπαθώ πάντα να μπαίνω με φειδώ σε «ξένα χωράφια» (επιστημονικά πεδία) αναγνωρίζοντας την άγνοιά μου και συνήθως περιορίζομαι σε αφελείς ερωτήσεις 8χρόνου, όπως: Μα αφού η γη και οι πόροι της είναι πεπερασμένοι πώς έχουμε την απαίτηση για συνεχή οικονομική ανάπτυξη; Χρησιμοποιώντας οικονομικούς όρους, βρισκόμαστε εδώ και καιρό σε (οικολογικό) έλλειμμα. Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούμε να δανειστούμε από κάπου αλλού! Ο εποικισμός και η εκμετάλλευση του Άρη θ’ αργήσει λίγο ακόμα και τουλάχιστον η δική μου γενιά δεν θα τον προλάβει.

Σε αντίθεση με τις άλλες απειλές φυσικής προέλευσης (σεισμοί, ηφαιστειογενείς εκρήξεις, κατολισθήσεις), η ειδοποιός διαφορά της απειλής άνθρωπος είναι ότι είναι μια «σκεπτόμενη» απειλή. Εν τέλει, είναι απλά ζήτημα, πέρα των ευχολογίων, να σκεφτούν ΟΛΟΙ και να πάρουν αποφάσεις προς τη σωστή κατεύθυνση. Αν όχι, τότε το επίθετο sapiens για τον άνθρωπο ίσως τελικά να πρέπει να αναθεωρηθεί.

Όπως γράφει ο Ε.Ο. Wilson, οι επιστήμονες του μέλλοντος θα γράψουν για τον Ανθρωπόκαινο ότι «……..συνδύασε την τεχνολογική πρόοδο με τις χειρότερες πτυχές της ανθρώπινης φύσης. Τι φοβερή στιγμή για τους ανθρώπους και για την υπόλοιπη ζωή στον πλανήτη».

To Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΑΠΚΥ) και συγκεκριμένα το Ερευνητικό Εργαστήριο Κυβερνοασφάλειας και Τηλεπικοινωνιών, με επικεφαλής τον Καθηγητή Σταύρο Σταύρου, συντονίζει το νέο ερευνητικό έργο «DroneEyE», το οποίο έχει ως κύριο στόχο τη συλλογή πληροφοριών, τον εντοπισμό αεροχημάτων (drones), καθώς και την εξουδετέρωσή τους με ηλεκτρονικά μέσα. Το έργο, στο οποίο συμμετέχουν ως συνεργαζόμενοι φορείς το Πανεπιστήμιο Frederick και η εταιρεία ENCORP Ltd, συγχρηματοδοτείται από το Υπουργείο Άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο πλαίσιο ανταγωνιστικής διαδικασίας που διενήργησε το ΥΠΑΜ για τη Δράση «ΑΘΗΝΑ».

Το DroneEyE, για το οποίο υπεγράφη η συμφωνία έναρξης υλοποίησης στις 2 Ιουνίου 2021 από τον Πρύτανη του ΑΠΚΥ, Καθηγητή Πέτρο Πασιαρδή, και τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Άμυνας (ΥΠΑΜ), κ. Ανδρέα Π. Λουκά, αποσκοπεί στην ενίσχυση των προσπαθειών του ΥΠΑΜ να αναπτύξει τον κυπριακό τομέα Αμυντικής Έρευνας, Καινοτομίας και Τεχνολογίας.